एसके तमोट बीमा क्षेत्रमा चिनाई राख्नु पर्ने नाम पटक्कै होइन उहाँलाई बीमा विज्ञको उपाधी दिदा फरक पर्दैन । उमेरले ७० पार भएका तमोटले बीमा क्षेत्रमा ३ दर्शक भन्दा बढि विताएका छन् । विभिन्न बैङ्क तथा वित्तीय संस्था र प्रतिष्ठित व्यापारिक घराना तथा अन्य व्यक्ति गरी १ सय ८२ जना संस्थापक शेयरधनीको लगानी रहेको जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी नेपालले छिट्टै सर्वसाधारणमा शेयर जारी गर्ने योजना बनाएको देखिन्छ ।

विसं २०२४ वैशाखमा नेशनल इन्स्योरेन्स कम्पनीबाट बीमा क्षेत्रमा प्रवेश गरेका एसके तमोट हाल जनरल इन्स्योरेन्सका महाप्रबन्धक छन् । यसपछि तमोटले हिमालयन जनरल इन्स्योरेन्स, युनाईटेड इन्स्योरेन्स, सिदार्थ इन्स्योरेन्स र रिलायन्स लाईफ इन्स्योरेन्स हुँदै अहिले जनरल इन्स्योरेन्समा कार्यरत रहेका छन् । जनरल इन्स्योरेन्सले प्रतिस्पर्धी बजारमा कसरी आफूलाई उभ्याउनेछ भन्नेबारे बीमा क्षेत्रका अनुभवी कम्पनीका महाप्रबन्धक तमोटसँग गरेको कुराकानी ः सम्पादक

तपाईं संगसंगै खुलेको कम्पनीहरुले धमाधम आईपीओ ल्याउन थाले, जीआईसीले कहिले ल्याउँछ होला ?
आईपीओमा हामीले दर्ता गरेका छौँ । हप्ता दुई हप्ताभित्र धितोपत्र बोर्डबाट स्वीकृति आउँछ । स्वीकृति पाएको महिना दिनमा सर्वसाधारणले सेयर पाउँछन् । एक महिनाभित्र सेयर जारी गर्ने भन्ने सोच छ नि ।

किन ढिला भएको आईपीओ आउनलाई ?
ढिलो भएको छैन् । प्रोसेस गर्दा समय लागेको मात्रै हो । अनि त्यसपछि लकडाउनले गर्दा डेढ महिना पर स¥यो नि ।
तपाईंहरुसँगै तीवटा जनरल कम्पनी आए, तर अजोड अरुभन्दा एग्रेसिभ छ । उसले आईपीओ पनि पहिल्यै ल्यायो हैन ?
जान त हामी पनि एग्रेसिप्ली जाने हो । अब एग्रेसिभ्ली जाने भनेर जस्तो पायो त्यस्तो ब्यापार गर्नुभएन । बीमा गर्ने केलाई ? दावी तिर्नुपर्छ नि । रिस्क हेरेर हामी व्यापार बढाइरहेका छौं । यसरी हेरौ न ।

अरुले बढी नै जोखिम लिएका छन् हो ?
त्यो होइन । सबैले आफ्नो स्टाट्रेजी प्लान हुन्छ । हाम्रो पनि आफ्नै प्लान छ । हामी एकदम रफ्तारले हिँडेका छैनौँ । बजारमा अवस्थालाई हेरेर अगाडि बढेका छौं ।

जीआईसीमा अहिलेसम्म सीईओ पद खाली नै छ, सीईओ नियुक्ती भएन नि ?
सीईओ त बोर्डले नियुक्ति गर्ने हो । सञ्चालक समितिलाई आफ्नो कम्पनीमा कस्तो सीईओ चाहिन्छ भनेर खोज्दै हुनुहुन्छ होला । राम्रो क्यान्डिडेट हेरेर नियुक्त गर्छन् भन्ने लाग्छ नि ।

तपाईं सीईओ नियुक्तिमा बाधक बन्नुभयो भनेर मिडियामा आइरहेको छ नि ?
म कसरी बाधक बने र ? मैले सीईओ नियुक्त गरेर हुने हो र ? मैले त बोर्डले जे ग¥यो त्यही मान्ने हो । यदि म त्यसमा बाधक भए भने त म यहि बसिरहनुपर्छ भन्ने छैन । कम्पनीको रफ्तार त म भएर रोक्ने होइन नि त । बोर्डले गर्ने आफ्नो काम गरिरहेको छ होला नि ।

ठ्याक्कै भन्न सक्नुहुन्छ त कहिले सीईओ नियुक्त हुन्छ ?
उहाँहरुले के गरिरहनुभएको मलाई थाहा छैन । मलाई त्यो विषयमा केहि पनि थाहा छैन । कोभिडले गर्दा डिस्टव भएको होला । सायद अबको दुई महिनाभित्र सीईओ नियुक्त हुन्छ होला नि ।

केही बैंकहरु र वित्तिय संस्थाहरु प्रमोटर रहेको जनरल इन्स्योरेन्स विजनेशको हिसाबले चाहि“ त्यति सफल भएन किन ?
कुनै बैंक वित्तीय संस्था प्रमोटर भए पनि हामीले विजनेश आफैँले गर्न मिल्दैन । प्रमोटर बलियो हुँदैमा विजनेश बढ्ने होइन । वित्तीय बृद्धि हामी आफँैले गर्ने हो । प्रमोटर र बैंकहरु भयो भन्दैमा विजनेश सररर् दिने भएन कसैले पनि ।

कोरोना बीमाले जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनी डुब्दैछ भन्छन् हो र ?
डुब्यो भने त सबै कम्पनीहरु डुब्छन् नि । जनरलमात्रै डुब्दैन । फेरि सरकारले बीमा समिति सबैले रिक्स बेयर गर्ने कुरा भएको छ । हामी कम्पनीहरुले मात्रै रिक्स लिनुपर्ने होइन ।

जनरल इन्स्योरेन्सले पनि कोरोना बीमा गरेको छ नि ?
छ । सबै कम्पनी मिलेर गरेको हो । त्यो त सेयरीङ हुन्छ । कोरोना बीमा बीमा समितीको सेयरीङ छ त्यसमा ।

कोरोनाको संक्रमित बढ्दैछन्, सबै दावी प¥यो भने कम्पनी डुब्दैन र ?
सबै नेपालीलाई कोरोना लागेको पनि छैन । सबैलाई टोटल कोरोना लागेर सबै दावी आयो भनेचाहिँ मात्रै कम्पनी डुब्छ । जोखिम त बढेको नै छ । तर, यस्तो कम्पनी नै डुब्छ होला भन्ने मलाई लाग्दैन ।

अहिले जनरल इन्स्योरेन्स कम्पनीहरुले कोरोना बीमा गर्न आउनेहरुलाई बीमा गर्न दिँदैन भन्ने सुनिन्छ नि ?
किन नगर्नु र । जो आएका छन्, उनीहरु सबैको गरेका छाँै । हामीले पनि गरिरहेका छौं ।

बीमा समितिले नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको छैन, यसमा के आओस् भन्ने चाहनुहुन्छ ?
बीमा समितिले किन ल्याउनु प¥यो र सबै कम्पनीले आ–आफ्नो बजेट ल्याएका छन् । सबै कम्पनीले आफ्नो टार्गेटसहित ल्याएका हुन्छन् ।

जीआईसीको टार्गेट कति छ ?
जीआईसीको पनि बजेट बनिसकेको छ । हामी ८० देखि ८५ करोडको विजनेश गर्ने लक्ष्य लिएका छौं । देशमा कोरोनाले ईफेक्ट गरेन भने ।्

बैंकको ब्याजदर घट्दाक्रममा छ, बीमा कम्पनीहरुको नाफा कति घट्छ ?
बैंकको ब्याजदर घटेमा नाफामा पनि दुईरचार करोड घट्छ होला ।

यसले कति प्रतिशत जति घट्छ बीमा कम्पनीहरुको त ?
बीमा कम्पनीहरुमा बैंकको व्याजदर घट्दा करिव ५ देखि १० प्रतिशत नाफा घट्छ होला ।

नन–लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीहरु मर्जमा नगई सुखै छैन भनिन्छ नि ? मर्जमा जानुपर्ने अवस्था आएको हो ?
त्यस्तो आएको त होइन । मेरो व्यक्तिगत विचारमाचाहिँ मर्ज गर्दा नै राम्रो हुन्छ । अब सीईओ पाउन मुस्किल छ । अन्य दक्ष कर्मचारीहरु पनि पाउन मुस्किल छ । मर्ज भएपछि त्यसको अभाव कम हुन्थ्यो कि भन्ने हो ।

नेपालजस्तो सानो देशमा बीमा कम्पनी बढी भएन र ?
कम्पनी त बढी कसरी भन्नु र ? हामी आजभन्दा २० वर्ष अगाडि ४ वटामात्र कम्पनी थियौं । त्यसपछि पाँच–सातवटा बढे ,अनि बजार पनि बढ्यो । त्यसपछि तीन–चार कम्पनी आए यो बन्द गर्नुप¥यो फेरि बजार बढेकै छ । २५÷३० प्रतिशतले बीमा बजार ग्रोथ भएको छ । हुँदा–हुँदा अहिले पनि ग्रोथ भएको नै छ । यो लकडाउनले गर्दा मात्रै हो नत्र बजार बढेको नै छ । त्यसैले अहिलेको हिसाबले ठिकै हो । अबचाहिँ परिमार्जन गर्नुपर्छ ।

बीमा समितिले नन–लाइफ इन्स्योरेन्स कम्पनीहरु २० वटा चल्दैन, अब मर्जमा नगई सुख नै छैन भनिन्छ ?
त्यो बीमा समितको कुरा हो । उहाँहरुले त्यो सोच्नुभएको छ भने त्यो ठिकै कुरा हो ।

दुई वर्ष अगाडि लाइसेन्स बाँडेर फेरि मर्ज गर्ने ?
मर्जरको आज कुरा ग¥यो, त्यो दशौँ वर्ष लाग्छ नि त । त्यतिञ्जेलसम्म त मार्केटको अवस्था के हुन्छ त्यो आएपछि थाहा हुन्छ ।

हाम्रो बजारलाई हेर्ने हो भने बीमा कम्पनीको संख्या धेरै हो ?
बजारलाई हेर्ने हो, अलि बढी नै हो । अब २२र२५ प्रतिशतले बीमा बजार बढेकै थियो नि । अब एक अर्ब पुँजी भएन भने कम्पनीको प्रोफिट हुँदैन भन्ने हो । कोरोना नआएको भए बजार बढ्थ्यो नि । २५र३० प्रतिशतको बीमा बजार रफ्तारले बढ्थ्यो ।

लकडाउन खुलेपछि विजनेश केही बढ्यो ?
अलिकति बढेको छ । करिब १५ प्रतिशत जति बढेको थियो ।

अघिल्लो वर्षभन्दा गतवर्ष कति ग्रोथ छ ?
अघिल्लो बर्ष ५ करोडको रहेको थियो । अव गतवर्ष ६ करोड भएको छ ।

गतवर्ष लिएको टार्गेट पूरा भयो ?
गतवर्ष कम भएको छ । गतवर्ष चैत, वैशाख, जेठ र असार गरी ४ महिना कामै भएन । ७० करोडको टार्गेट थियो १५ करोड कम भएको छ ।

यो आर्थिक वर्षमा कतिको टार्गेट लिनुभएको छ ?
८० करोडको टार्गेट लिएको छु । लकडाउन भएन भने त्यो पूरा गर्न सकिन्छ । नत्र मुस्किल छ ।

जीआईसीको आईपीओमा किन सर्वसाधारणले लगानी गर्ने ?
सबै कम्पनीको ग्रोथ राम्रो भएकाले सबैले बीमा कम्पनीमा ग¥यो भने मेरो पैसा डुब्दैन भन्ने हुन्छ । त्यसले गर्दा सेयर किन्न राम्रो हुन्छ । हामी पनि सशक्त भएर लागिरहेका छौँ । आईपीओले नोक्सानचाहिँ हुँदैन राम्रो हुन्छ ।

बीमा बजारमा कम्पिटीसन बढी छ नि त ?
कम्पिटीसन त ब्यापारमा जहाँ पनि हुन्छ । यत्रो कम्पनी छ होला कि नहोला भनेर बसेर त केही हुँदै हुँदैन । प्रमोटरले हामीलाई लिएर आए । हामी किन आयौँ भने गर्न सक्छौँ भनेर आएका हौँ । गर्न नसक्ने भए त घरमा नै बसे भैगो नि । त्यसै म हामी गर्न सक्छौँ भन्छु म । चौथो सालदेखि प्रोफिट गर्न सक्छौँ । जीआईसीमा आईपीओमा पैसा राखेमा कसैको पनि डुब्दैन । प्रोफिट नै हुन्छ ।

इन्स्योरेन्समा लामो समयदेखि सेवा दिइराख्नु भएको छ, अब अवकाश कहिले लिनुहुन्छ ?
कम्पनीले अवकाश दिए पनि म चूप लागेर बस्ने होइन । पाए भने अरुमा पनि काम गर्न सक्छु । मेरो मनले अवकाश लिन मानिरहेको छैन । बीमा क्षेत्रमा काम गर्न शरीरले साथ दिएसम्म काम गरिरहन्छु ।
समयसामयिक अन्र्तवार्ता भएकाले सेयर बजार साप्ताहिकबाट लिएको होः सम्पादक