नेपाल–इटाली वाणिज्य तथा उद्योग संघले आफ्ना उपाध्यक्ष् ामनोज कुमार ज्ञवालीलाई नबिल बैंकको कार्यवाहक प्रमुख कार्यकारी अधिकृत (सीईओ) को रूपमा पदोन्नति भएकोमा हार्दिक बधाई व्यक्त गरेको छ ।

नेपाल–इटाली वाणिज्य तथा उद्योग संघका अध्यक्ष सञ्जय अग्रवाल तथा बोर्ड सदस्यहरूले ज्ञवालीको यो महत्वपूर्ण उपलब्धिलाई सराहना गर्दै भने, ‘बैंकिङ क्षेत्रमा उहाँको समर्पण, नेतृत्व क्षमता र अपार अनुभव निकै प्रशंसनीय छ । उहाँको पदोन्नति उहाँले पुर्याउनु भएको उत्कृष्ट योगदानको प्रतिबिम्ब हो, र हामी पूर्ण विश्वास गर्छौं कि उहाँको नेतृत्वमा नबिल बैंक अझ उचाइमा पुग्नेछ ।’

नेपाल–इटाली वाणिज्य तथा उद्योग संघ आफ्ना सदस्यहरूको उपलब्धिमा गर्व गर्ने र नेपाल तथा इटालीबीचको आर्थिक सहकार्यलाई सुदृढ पार्दै व्यावसायिक प्रगति प्रवद्र्धन गर्न प्रतिबद्ध रहेको जनाएको छ ।

नेपाल राष्ट्र बैंकको गभर्नरको मापदण्ड परिवर्तन भएको छ । ‘अर्थ मन्त्रालयसम्बद्ध सार्वजनिक निकायका पदाधिकारी र सदस्य नियुक्तिसम्बन्धी मापदण्ड २०७३’ मा संशोधन गरी उमेरको अधिकतम हदसम्बन्धी व्यवस्था नै हटाइएको छ । यसबाट ६५ वर्ष नाघेका जोसुकैलाई पनि राष्ट्र बैंकको गभर्नर बनाउने बाटो खुलेको छ।

मापदण्डको दफा ३ को ‘ग’ मा उमेरसम्बन्धी व्यवस्था तोकिएको थियो। उक्त व्यवस्थाअनुसार मन्त्रालयअन्तर्गतका सार्वजनिक निकायमा कार्यकारी प्रमुख नियुक्तिका लागि ३० वर्ष उमेर पुगी ६५ वर्ष पूरा नभएको हुनुपर्ने व्यवस्था रहेको थियो। अहिले त्यो बुँदा नै हटाइएको छ।

२०८१ साल फागुन २७ गते उक्त मापदण्ड नेपाल सरकारले स्वीकृत गरेको उल्लेख छ। राष्ट्र बैंकको २३ गतेपछि रिक्त हुने गभर्नर पदका लागि ६५ वर्ष उमेर कटेका डा.रवीन्द्र पाण्डे र राजेन्द्र किशोर क्षेत्री प्रतिस्पर्धामा छन्।क्षेत्री २०१५ साल कात्तिक ८ गते जन्मिएका हुन्।

उनी २०७४ कात्तिक ७ गते मुख्यसचिव पदबाट ५८ वर्षे उमेर हदका कारण अनिवार्य अवकाशमा गएका थिए। यस्तै पाण्डे सन् १९५५ मा जन्मेका हुन्। उनी ७ वर्ष राष्ट्र बैंकको कार्यकारी निर्देशकको रूपमा काम गरि १५ वर्षअघि अवकाश पाएका थिए। राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको समयावधि यही चैत २४ गते सकिँदै छ। गभर्नर सिफारिस गर्नका लागि अर्थमन्त्री विष्णुप्रसाद पौडेलको नेतृत्वमा तीन सदस्यीय समितिसमेत गठन भइसकेको छ।

नेपाल राष्ट्र बैंकको पछिल्लो तथ्यांक अनुसार बैंकिङ प्रणालीमा एकैदिन ४ अर्बले निक्षेप बढेको छ । राष्ट्र बैंकको चैत ११ र १२ गतेको तथ्यांकले बैंकिङ्ग निक्षेपमा वृद्धि भएको देखाएको हो ।

तथ्यांकअनुसार चैत ११ गते ६७ खर्ब ५१ अर्ब रुपैयाँ रहेको बैंकिङ्ग निक्षेप संकलन भएकोमा भोलिपल्ट बढेर ६७ खर्ब ५५ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ । यस्तै, सो समयमा वाणिज्य बैंकहरुले संकलन गर्ने निक्षेपमा पनि ४ अर्बको वृद्धि देखिएको छ । चैत ११ गते ६० खर्ब २५ अर्ब रुपैयाँ निक्षेप संकलन भएकोमा भोलिपल्ट बढेर ६० खर्ब २९ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ ।

समीक्षा अवधिमा कर्जा प्रवाह स्थिर रहेको छ । ११ गते ५४ खर्ब ५८ अर्ब रुपैयाँ कर्जा प्रवाह भएकोमा भोलिपल्ट पनि सोही रकम बराबरको कर्जा प्रवाह भएको छ । सो समयमा वाणिज्य बैंकहरुको कर्जा प्रवाह पनि स्थिर रहेको छ ।

चैत ११ गते ४८ खर्ब ४४ अर्ब रुपैयाँ कर्जा प्रवाह भएकोमा भोलिपल्ट पनि सोही रकम बराबरको कर्जा प्रवाह भएको छ । केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकअनुसार सो समयमा अन्तर बैंक ब्याजदर ३ प्रतिशत र सिडी रेसियो ७९ दशमलव ५३ प्रतिशत रहेको छ।

बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले सुन–चाँदी धितो कर्जा बढाएका छन् । एक वर्षमा सुन–चाँदी धितो राखेर प्रवाह हुने कर्जा ३१.६४ प्रतिशतले बढेको छ । राष्ट्र बैंकको तथ्यांकअनुसार २०८१ माघ मसान्तसम्म वाणिज्य बैंकले सुन–चाँदी धितो राखेर ६३ अर्ब ८७ करोड ६० लाख रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । यसअवधिमा ६ वटा वाणिज्य बैंकले भने सुन–चाँदी धितो राखेर कर्जा प्रवाह गरेका छैनन् ।

१४ बैंकले भने यस्तो कर्जा प्रवाह गरेका छन् । २०८० माघ मसान्तसम्म वाणिज्य बैंकहरुले ४८ अर्ब ५२ करोड ३१ लाख रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका थिए । गत वर्ष १६ बैंकले सुन–चाँदी धितो राखेर कर्जा प्रवाह गरेका थिए । बैंकहरुले सुनको बजार मूल्यका आधारमा नियम अनुसार धितो मूल्यांकन गरेर ग्राहकहरुलाई कर्जा दिने गर्दछन् ।

गत वर्ष देखि नै सुनको भाउमा उच्च वृद्धि भएको हो । जसका कारण बैंकहरुले सुन–चाँदीको धितोमा दिने कर्जा रकम पनि बढेको अनुमान गर्न सकिन्छ । भ्यालुएसन बढ्दा कर्जाको मात्रा पनि बढ्न सक्छ । चालु आर्थिक वर्षको माघ मसान्तसम्म आइपुग्दा वाणिज्य बैंकहरुले सुन–चाँदी धितो राखेर ६३ अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् ।

यसअवधिमा सबैभन्दा धेरै सुन–चाँदी धितो राखेर कर्जा प्रवाह गर्नेमा नेपाल बैंक रहेको छ । यस बैंकले सुन–चाँदी धितो राखेर २८ अर्ब ५६ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेको छ । राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकले सुन–चाँदी धितो राखेर २३ अर्ब ५७ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेको छ ।

यता, विदेशी साझेदारी रहेको हिमालयन, स्टान्डर्ड चाटर्ड, नेपाल एसबीआई र एभरेष्ट बैंकले भने यो शीर्षकमा कुनै कर्जा प्रवाह नगरेको केन्द्रीय बैंकको तथ्यांकमा उल्लेख छ । त्यस्तै, ग्लोबल आइएमई बैंक र सानिमा बैंकले पनि यो शीर्षकमा कुनै कर्जा प्रवाह गरेका छैनन । एक वर्षको अवधिमा ४ वाणिज्य बैंकको यस शीर्षकमा कर्जा प्रवाह घटेको छ भने १० वटा बैंकको बढेको छ ।

केन्द्रीय बैंकको माघ मसान्तसम्मको तथ्यांकअनुसार सुन–चाँदी धितो राखेर समग्रमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले (विकास बैंक तथा फाइनान्स कम्पनीहरुसमेत) ६९ अर्ब २८ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् ।
अघिल्लो वर्षको यसैअवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले सुन–चाँदी धितो राखेर ५३ अर्ब ३२ करोड रुपैयाँ बराबरको कर्जा प्रवाह गरेका थिए । असार मसान्तसम्म बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुले ५८ अर्ब ४८ करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका थिए ।

—

घरजग्गाको कारोबारबाट गत फागुन महिनामा चार अर्ब १२ करोड रुपैयाँ बराबरको राजस्व संकलन भएको छ । देशभरको घरजग्गाको कारोबारको विवरण राख्ने भूमि व्यवस्थापन तथा अभिलेख विभागका अनुसार गत माघको तुलनामा फागुनमा राजस्व संकलनमा वृद्धि भएको छ ।

घरजग्गा कारोबार क्रमशः लयमा फर्कन थालेको र राजस्व संकलनमा समेत क्रमशः वृद्धि हुँदै गएको विभागको विवरणमा उल्लेख छ । विभागका अनुसार सेवा करबाट २८ करोड ८४ लाख ६८ हजार रुपैयाँ, रजिष्ट्रेशन दस्तुर दुई अर्ब २० करोड ३७ लाख ८९ हजार रुपैयाँ र पुँजीगत लाभकरबाट एक अर्ब ५७ करोड ७१ लाख ६४ हजार रुपैयाँ संकलन भएको छ ।

विभागले गत साउनमा तीन अर्ब ८३ करोड ५० लाख रुपैयाँ, भदौमा तीन अर्ब नौ करोड रुपैयाँ, असोजमा तीन अर्ब आठ करोड १२ लाख रुपैयाँ, कात्तिकमा दुई अर्ब ७० करोड ४० लाख रुपैयाँ, मङ्सिरमा तीन अर्ब ८७ करोड रुपैयाँ, पुसमा चार अर्ब २५ करोड २२ लाख रुपैयाँ र माघमा तीन अर्ब ८७ करोड २४ लाख रुपैयाँ राजस्व संकलन गरेको थियो ।

मालपोत कार्यालय कलङ्कीले गत फागुनमा २२ करोड ६१ लाख रुपैयाँ, मालपोत कार्यालय चाबहिलले २१ करोड ६८ लाख ५२ हजार, मालपोत कार्यालय लगनखेलले ३८ करोड २८ लाख रुपैयाँ तथा मालपोत कार्यालय खैरहनी, चितवनले तीन करोड ९४ लाख ४१ हजार रुपैयाँ राजस्व संकलन गरेको विभागले जनाएको छ ।

—

काठमाडौं महानगरपालिकाले पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहलाई ७ लाख ९३ हजार जरिवाना तोकेको छ । महानगरले हिजो (शुक्रबार) तीनकुनेमा भएको प्रदर्शनलाई लिएर विभिन्न ९ वटा शीर्षकमा ८ वटा पत्र लेखेर सो रकमको जरिवाना तोकेको हो ।महानगरले पूर्वराजा ज्ञानेन्द्र शाहको नाममा पत्र लेख्दै जरिवाना तोकेको छ ।

शुक्रबार तीनकुनेमा भएको हिंसात्मक आन्दोलनको क्रममा महानगरको दमकलसहित अन्य विभिन्न भौतिक संरचनामा क्षति पुगेको थियो ।सोही आन्दोलनको क्रममा दुई जनाको ज्यान गएको थियो भने दर्जनौं घाइते भएका थिए ।

राजावादी समर्थकहरू उग्र बन्दा शुक्रबार दिनभर तीनकुने क्षेत्र तनावग्रस्त बन्न पुगेको थियो ।

यी हुन् महानगरले पूर्वराजासँग मागेको जरिवानाका शीर्षक
१) कोटेश्वर क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
२) महादेवस्थान क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
३) तीनकुने क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
४) जडीबुटी क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
५) बालकुमारी क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
६) सिनामंगल क्षेत्रको सडक तथा सडकपेटीमा जथाभावी फोहोरमैला गरेको– १ लाख
७) महानगरको दमकल फुटाएको– १ लाख ३० हजार
८) तीनकुने क्षेत्रको रुख, बिरुवा र रेलिङ तोडफोड– ४० हजार
९) तीनकुनेको आइल्याण्डमा तोडफोड– २३ हजार