ढिलै भएपनि बीमा कम्पनीहरुको नियमनकारी निकाय बीमा समितिले राम्रो मात्रै होइन स्वागत योग्य एउटा निर्णय गरेको छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । विश्वमै नभएको महामारीको नाममा तत्कालीन बीमा समितिका अध्यक्ष चिरनजीवी चापागाईको पहलमा ल्याइएको कोरोना बीमाको अर्बौ रकम अझै सर्वसाधारण जनताले पाएका छैनन् भन्दा फरक पर्दैन ।

निजीवन बीमा कम्पनीहरुले राज्यले पैसा नदिएको भन्दै विगत ६ महिना देखि कोरोना बीमा वापत दिने रकम दिन बन्द गरेका थिए । यसै कुरालाई मध्यनजर गर्दै बीमा समितिले कोरोना बीमाको प्रिमियम भुक्तानी नगरेसम्म निजीवन बीमा कम्पनीहरुको लाभाशं रोक्का गर्ने निर्णय गरेको देखिन्छ । भनिन्छ निजीवन बीमा कम्पनीहरुले ठूलावडा र आफन्ताहरुको कोरोना बीमा भुक्तानी दिए पनि सर्वसाधारण जनताको कोरोना बीमाको भुक्तानी नदिएपछि यसले ठूलो चर्चा पाएको थियो । र बीमा कम्पनीहरु प्रति जनताहरुको नकारात्मक सोच बन्दै गएको थियो भन्दा फरक पर्दैन ।

जनताको बीमा लेखको प्रिमियम नतिर्ने तर, आफ्ना शेयरधनीहरुलाई लाभाशं दिने यो हाकाहाकी ठगी ठहरिने भन्दै बीमा समितिले लाभाशं रोक्का गरेको हो भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । यस निर्णयको सर्वत्र स्वागत गरिएको देखिन्छ ।

कोरोना बीमाको नाममा सर्वसाधारणबाट प्रिमियम उठाएर दाबी भुक्तानी नगरेका निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले लाभांश बाँड्न नपाउने भएका छन् भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । नियामक बीमा समितिले निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुलाई कोरोना बीमाको दाबी भुक्तानी नभएसम्म कुनै पनि प्रकारको लाभांश बाँड्न नदिने भएको हो ।सर्वसाधारणलाई भुक्तानी गर्नुपर्ने दायित्व ठूलो हुँदाहुँदै नाफा देखाएर लाभांश बाँड्नु ‘ठगी’ हो । यसमाथि कानुन प्रश्न पनि उठाउने भएपछि बीमा समितिले लाभांश वितरणमा रोक लगाउने भएको छ भन्दा फरक पर्दैन । हेक्का होस् ।
अघिल्लो आर्थिक वर्ष नेपाल पुनर्बीमा कम्पनीसहित १३ वटा निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुले लाभांश पारित गरेका थिए । ६ वटा जीवन बीमा कम्पनीहरुले लाभांश वितरण गरेका थिए भन्दा फरक पर्दैन ।

बीमा समितिका अध्यक्ष सूर्य प्रसाद सिलवालले आर्थिक बजार न्यूजडटकमसंग भनेः– निर्जीवन बीमा कम्पनीहरुलाई लाभांश वितरण गर्न नदिने निर्णय गरेका छौं र कोभिडसँगै अन्य समस्याहरु पनि छन् । त्यसैले गत वर्षको नाफाबाट चालु वर्ष कसैलाई पनि लाभांश वितरण गर्न नदिने निर्णय भएको सत्य हो ।

‘लामो समयदेखि निजीवन बीमा कम्पनीहरुले कोभिडको दाबी भुक्तानी दिन सकिएको छैन । त्यसो हुँदा बीमा कम्पनीका सेयरधनीले लाभांश नपाउँदा केही पनि हुँदैन । अध्यक्ष सिलवालले दाबी गरे । अहिले नपाए अर्को वर्ष त्यो लाभांश दिन सक्ने देखिन्छ नि उनीले थपे ।
निजीवन बीमा कम्पनीहरुबाट कोरोना बीमा एक लाख ३८ हजार २५१ जनाले बीमा रकम पाउन बाँकी देखिन्छ । दाबी भुक्तानी गर्न बाँकी कम्पनीहरुले आफैंले स्किम ल्याएका थिए । उनीहरुले ग्राहकसँग सरकारले पैसा दिएमा मात्र दाबी भुक्तानी गर्छु भन्ने सर्त राखेका थिएनन् । भन्दा फरक पर्दैन । हेक्का होस् ।

कोरोना महामारी भएका बेला बीमा कम्पनीहरुले आफ्नो फाइदाका लागि ल्याएको स्किममा पछि सरकार जोडिएको थियो । बीमा कम्पनीहरुले आफ्नो पैसा लिनुपर्ने भए सरकारसँग लिनु पर्छ । तर ग्राहकलाई भने सरकारले दिएन भनेर दाबी भुक्तानी रोक्नु भनेको ‘ऋणीले किस्ता तिर्ने बेलामा फलानोले दिएन त्यही भएर तिर्दिन’ भनेजस्तै हो । भन्दा फरक पर्दैन हेक्का होस् । र कारवाही पनि होस् ।
‘आफ्नो नाफाबाट भए पनि तिर्नु पर्छ । एक वर्षको नाफाबाट पुग्दैन भने तालिका बनाएर यति वर्षमा तिर्छु भन्नु पर्छ । ‘बीमा कम्पनीहरुले दाबी भुक्तानीको दायित्व फर्छ्यौट नगरी लाभांश वितरण गर्नै मिल्दैन । भन्दा फरक पर्दैन । कि कसो ?

कोरोना बीमाको दाबी रकम १३ अर्ब १९ करोड ७८ लाख ५५ हजार २१३ रुपैयाँ छ । सरकारले अहिलेसम्म ४१ करोड ९५ लाख १४ हजार ७ सय रुपैयाँ मात्र उपलब्ध गराएको छ । बाँकी पैसाका लागि बजेटमा व्यवस्था पनि गरेको छैन । यसैलाई देखाएर नाफा हुँदा पनि बीमा कम्पनीहरुले दाबी भुक्तानी तिर्न अटेर गरेका हुन भन्दा फरक पर्दैन । बीमा गरिएपछि दाबी भुक्तानी दिने दायित्व बीमा कम्पनीहरुको हो । त्यसकारण राज्यलाई देखाउदै पन्छिन पाइदैन । हेक्का होस् ।

भनिन्छ जोस जागर र अठोट भएपछि जे काममा पनि सफलता हासिल हुन्छ । यस्तो भएको छ एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडको युवा टिमलाई भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन ।

नेपालका २७ वाणिज्य बैंकहरु मध्ये एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडले बैकिङ्ग क्षेत्रको अधिकाशं वित्तिय सूचकहरुमा अग्रणी स्थान ओगट्न सफल भएको देखिन्छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । २७ वाणिज्य बैंकहरु मध्येका सीइओहरुमा सबै भन्दा कान्छा सीइओ रोशन कुमार न्यौपानेको दुरगामी सोचकै कारण बैंकले छलाङ्ग मारेको भेटिएको छ ।

पूरानो नबिल बैंक, ठूलो पूजी भएको ग्लोबल आईएमई बैंक र सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकलाई चुनौती दिँदै आएको एनआईसी एशिया बैंकको पछिल्लो प्रगति लोभ लाग्दो छ भन्दा फरक पर्दैन । एनआईसी एशिया बैंकको निक्षेप संकलन, खुद नाफा, प्रति शेयर आम्दानी, डिजिटल बैंकिङ्ग र शाखा सञ्जालमा लोभ लाग्दो मात्रै छैन २६ वाणिज्य बैंकहरुले सिक्ने शिक्षा जस्तो छ भन्दा अब चाहि अन्यथा नहोला । भनिन्छ कर्जा प्रवाहमा सरल प्रकृया खाता सञ्चालनमा सहजता, डेविट र मोबाइल बैंकिङ्ग र डिजिटल डिपोजिटमा समेत अग्रणी स्थान एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडले बनाएको छ भन्दा फरक पर्दैन ।

नेपालका २७ वाणिज्य बैंकहरुका सीइओहरुमध्ये उमेरमा कान्छा सीइओ रोशन कुमार न्यौपाने र उनीको युवा टिमकै कारण बैंकले छोटो समयमा सबै सूचकहरुमा छलाङ्ग मारेको भेटिएको छ ।

यि वित्तिय सूचकलाई हेरौंः–
बैंकिङ्ग क्षेत्रको अधिकांश वित्तीय सूचकांकहरूमा अग्रणी स्थान ओगटन सफल यस बैंकको पहिलो त्रयमाससम्ममा व्यवसायतर्फको कर्जामा वार्षिक विन्दुगत आधारमा ३६ प्रतिशत (रू. ७४ अर्ब) ले वृद्धि गरी कुल कर्जा रकम रू. २७७.८५ अर्ब पु¥याएको देखिन्छ । निक्षेपतर्फ वार्षिक विन्दुगत आधारमा २६.९९ प्रतिशत (रू. ६५.२९ अर्व) ले वृद्धि गरी कुल निक्षेप संकलन रू. ३११.४५ अर्ब पु¥याएको भेटिएको छ भन्दा फरक पर्दैन ।

खुद मुनाफातर्फ रू. १.१८ अर्ब आर्जन, जुन २७ वटै बाणिज्य बैंकहरूमध्ये सबैभन्दा बढी देखिन्छ । बैंकको स्व–पुँजीमा प्रतिफल २१.३९ प्रतिशत, जुन २७ वटै बाणिज्य बैंकहरूमध्ये सबैभन्दा बढी हो भन्दा फरक पर्दैन । प्रति शेयर आम्दानी रू. ३९.६५ आर्जन, जुन निजी क्षेत्रका अन्य वाणिज्य बैंकहरूमध्ये सबैभन्दा बढी हो भन्दा फरक पर्दैन । कोभिड–१९ को विषम परिस्थितिमा समेत बैंकले कर्जा असुलीमा निकै उत्साहजनक नतिजा हासिल गर्न सफल भई निष्कृय कर्जालाई पहिलो त्रयमाससम्ममा ०.४९ प्रतिशतमा सीमित राख्न बैंक सफल देखिन्छ । यस अतिरिक्त देशका वाणिज्य बैंकहरूमध्ये आ.व. २०७८÷७९ को पहिलो त्रयमासमा यस बैंकको Rank को तुलनात्मक सार संक्षेप देहायबमोजिम रहेको छ ः

एनआईसी एशिया बैंकको मोबाइल बैंकिङ्गमा केके छन् सुविधा ?

मोबाइल बैंकिङ सेवाले ग्राहकहरूलाई निम्न तरिकाले आफ्ना मोबाइलमार्फत विभिन्न जानकारीमूलक र वित्तीय कारोबार गर्ने अनुमति बैंकले दिएको छ ।

अन्तर बैंक रकम स्थानान्तरण, खाताको जानकारी, एकाउण्ट स्टेटमेन्ट, आन्तरिक रेमिट्यान्स पठाउने एवं बुझने, मुद्दती निक्षेप खोल्ने, बैंकका शाखा तथा एटिएमको स्थान पत्ता लगाउने, मोबाइल टपअप, अनलाइन टिकेटिङ, युटिलीटि बिल भुक्तानी, क्यूआर भुक्तानी, आफ्नो गुनासोको सुनुवाई रहेको छ ।

विभिन्न कम्पनीहरूले जारी गर्ने प्रारम्भिक शेयर (IPO) मा आवेदन, प्रयोगकर्ताले कार्डबिनै एटिएमबाट नगद रकम झिक्न सकिने सुविधा (Cardless Withdrawal), एपमा रहेको ‘Customer Care’ बाट ग्राहक महानुभावहरूले आफ्ना समस्या यथासिघ्र समाधान तथा वहाँहरूको जिज्ञासालाई यथोचित सम्बोधन प्राप्त गर्न सक्नुहुने बैंकले जनाएको छ ।

आइओएस र एन्ड्रोइड अपरेटिङ्ग सिस्टम भएका स्मार्टफोनमा निःशुल्क डाउनलोड गर्न सकिने, १२ लाख भन्दा बढी पटक डाउलोड, साढे ५ लाख सक्रिय प्रयोगकर्ताहरु, बढि भन्दा बढी सुविधा एकै एपमार्फत ल्याउने बैंकको प्रयास, मोबाइल बैंकिङ ग्राहकहरूलाई आफ्ना मोबाइलमार्फत सुरक्षित तरिकाले आफ्नो खातासम्म पहुँच पु¥याउन प्रदान गरिएको एउटा प्लेटफर्म हो भन्दा फरक पर्दैन ।

मोबाइल बैंकिङ सेवाले मोबाइल फोनमार्फत ग्राहक खाता जानकारी र वास्तविक समय कारोबार राख्ने गरेको देखिन्छ । ग्राहकहरूलाई बैंकका उत्पादन र सेवाहरूबारे जानकारीमूलक सन्देशहरू दिने बैंकले जनाएको छ ।

केके छन् डिजिटल सुविधा ?
बैंकिङ्ग सेवाहरू उपभोग गर्न मिल्ने हिसाब ‘सेल्फ हेल्प’ बैंकिङको अभ्यासलाई आईसर्भ प्लेटफर्ममार्फत अघि बढाईरहेको देखिन्छ भन्दा फरक पर्दैन । ४ विधाभित्र २० वटा विभिन्न सुविधाहरू लगायत कुल चार वटा सेवाहरु रहेका छन् १. मोबाइल बैंकिङ्ग सम्बन्धि सेवाहरू, २. ग्राहक सम्बन्धी सेवाहरू, ३. टेलर सेवाहरू र ४. कार्ड सम्बन्धी सेवाहरू दिएको छ भन्दा फरक पर्दैन ।

मोबाइल बैंकिङ सम्बन्धि सेवाहरू भित्रः नयाँ आवेदन, अनब्लक, ब्लक तथा पिन÷पासवर्ड रिसेट, ग्राहक सम्बन्धी सेवाहरू भित्रः ब्यालेन्सको जानकारी, चेक बुक आवेदन, ब्यालेन्स सर्टिफिकेट आवेदन, एकाउन्ट स्टेटमेन्ट आवेदन, मर्चेन्ट आवेदन, मेरो शेयर तथा सिआरएन आवेदन, बचत योजना परिवर्तन र Stop Cheque Payment का सेवा बैंकले दिँदै आएको भेटिएको छ ।

टेलर सेवाहरू भित्रः नगद तथा चेक डिपोजिट भौचर भर्ने, कार्ड सम्बन्धी सेवाहरू भित्रः ई–कमर्श दर्ता, कार्ड ब्लक, कार्ड आवेदन, प्रिपेड डलर कार्ड आवेदन, Debit Card Replacement आवेदन र Insta Buy, आईसर्भ आफैमा एउटा भर्चुअल बैंक, अनेकौ सुविधाले एनआईसी एशिया बैंक लिमिटेडलाई एउट सक्षम र अग्रणी बैंक बनाएको देखिन्छ ।

नेपालको बैंक क्षेत्रमा पहिलो पटक यि सेवा एन आई सी एशिया बैंकले ल्याएको देखिन्छ । आगामी दिनमा सकेसम्म बढी डिजिटल सेवा दिएर डिजिटल फष्ट बैंक बैंकको योजना रहेको बैंकका सीइओ रोशन कुमार न्यौपानेले बताए ।
जुनसुकै स्थानबाट, जुनसुकै समयमा बैंकिङ्ग सेवाहरू उपभोग गर्न मिल्ने हिसाबले Self Help बैंकिङ्गको अभ्यासलाई iServe मार्फत बैंक अघि बढाईरहेको देखिन्छ । एनआईसी एशिया बैंकले भौतिक रुपमा प्रवाह गरिरहेको ग्राहक सेवाहरू डिजिटल रुपमा उपभोग गर्न मिल्ने हिसाबले iServe प्लाटफर्मको विकास गरी NIC ASIA MoBank तथा बैंकको वेबसाइटबाट उक्त सेवाहरू अनलाईनमार्फत लिन सकिने सुविधा प्रदान गरेको एनआईसी एशिया बैंकका सीइओ रोशन कुमार न्यौपानेले पंक्तिकारसंग बताए ।

एन आई सी एशिया बैंकको मोबाइल बैंकिङ्ग एप, iServe, Website र Internet Banking Ncell मा निःशुल्क चलाउन सकिने सुविधाहरु यस्ता छन् ।

एन आई सी एशिया बैंकले डिजिटल बैंकिङ्गको प्रबद्र्धन गर्नका लागि आफ्नो मोबाइल बैंकिङ्ग (NIC ASIA MoBank) एप, Website, iServe तथा Internet Banking मा देशको निजी क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो मोबाइल सेवा प्रदायक कम्पनी Ncell निःशुल्क चलाउन सकिने सुविधा ल्याएको छ र भन्दा फरक पर्दैन ।

यससुविधा मार्फत Ncell का ग्राहक महानुुभावहरूले डाटा प्रयोग गरी यस बैंकका NIC ASIA MoBank तथा iServe, Website सुविधाहरू निःशुल्क प्रयोग गर्न सक्ने र निःशुल्क सुविधाको प्रयोग गरी यस बैंकका ग्राहक महानुभावहरूले निम्नलिखित सेवाहरू उपभोग गर्न सक्ने व्यवस्था बैंकले गराएको भेटिएको छ ।
NIC ASIA MoBank एपः अन्तर बैंक रकम स्थानान्तरण, आफ्नो खाताको जानकारी, एकाउण्ट स्टेटमेन्ट, आन्तरिक रेमिट्यान्स पठाउने एवं बुझने, मुद्दती निक्षेप खोल्ने, बैंकका शाखा तथा एटिएमको स्थान पत्ता लगाउने, मोबाइल टपअप, युटिलीटि बिल भुक्तानी, QR भुक्तानी, आफ्नो गुनासोको सुनुवाई तथा Progress Tracking आदि जस्ता थुप्रै सुविधाहरू सहज रुपले निःशुल्क । साथै, NIC ASIA MoBank मार्फत विभिन्न कम्पनीहरूले जारी गर्ने प्रारम्भिक शेयर (IPO) मा आवेदन दिन सकिने ।NIC ASIA MoBank प्रयोगकर्ताले कार्डबिनै एटिएमबाट नगद रकम झिक्न सकिने सुविधा (Cardless Withdrawal) को प्रयोग गर्न सक्नुहुने र एपमा रहेको ‘Customer Care’ बाट ग्राहक महानुभावहरूले आफ्ना समस्या यथासिघ्र समाधान गर्ने वयवस्थ बैंकले ल्याएको छ भन्दा फरक पर्दैन ।

iServe: यस https://iserve.nicasiabank.com/home मार्फत मोबाइल बैंकिङ्ग सेवाहरू (नयाँ आवेदन, अनब्लक, ब्लक तथा पिन÷पासवर्ड रिसेट), ग्राहक सम्बन्धी सेवाहरू (ब्यालेन्सको जानकारी, चेक बुक आवेदन, ब्यालेन्स सर्टिफिकेट आवेदन, एकाउन्ट स्टेटमेन्ट आवेदन, मर्चेन्ट आवेदन, मेरो शेयर तथा सिआरएन आवेदन, बचत योजना परिवर्तन र Stop Cheque Payment), टेलर सेवाहरू (नगद तथा चेक डिपोजिट भौचर भर्ने) र कार्ड सम्बन्धी सेवाहरू (ई–कमर्श दर्ता, कार्ड ब्लक, कार्ड आवेदन, प्रिपेड डलर कार्ड आवेदन, Debit Card Replacement आवेदन र Insta Buy) ग्राहक महानुभावहरूले सरल तरिकाले लिन सक्ने बैंकका सीइओ रोशन कुमार न्यौपानेले पंक्तिकारलाई बताए ।

Website: बैंकको वेबसाइट www.nicasiabank.com बाट यस बैंकबारे अधिकतम जानकारीको साथै अनलाइन खाता आवेदन, अनलाइन IPO आवेदन, Loan Benefit Calculator, EMI Calculator लगायत बैंकका अन्य सेवा सुविधाको जानकारीको साथै बैंकका पछिल्ला योजनाहरू, सूचना लगायत बैंकले राख्ने विभिन्न वित्तीय विवरणहरूबारे यथेष्ट जानकारी प्राप्त गर्न सकिने व्यवस्था बैंकले गरेको देखिन्छ ।

Internet Banking: यसमार्फत अन्तर बैंक रकम स्थानान्तरण, आफ्नो खाताको जानकारी, एकाउण्ट स्टेटमेन्ट, मोबाइल टपअप, युटिलीटि बिल भुक्तानी लगायतका सुविधाहरू उपभोग गर्न सकिने व्यवस्था रहेको छ भन्दा फरक पर्दैन ।

बैंकको ‘डिजिटल फस्ट बैंक’ बन्ने दीर्घकालीन रणनीति अनुरुप सम्पूर्ण बैंकिङ्ग सेवा तथा सुविधाहरू क्रमिक रुपले डिजिटल माध्यमबाट प्रदान गरिरहेको बैंकका सीइओ न्यौपानेले पंक्तिकारसंग बताए । पूरानो ठूला भनिएको नबिल बैंक लिमिटेड चुक्ता पूँजी ठूलो रहेको, ग्लोबल आईएमई, सरकारी स्वामित्वको राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक लिमिटेडलाई चुनौती बन्दै आएको एनआईसी एशिया बैंकको छलाङ्ग र पछिल्लो वित्तिय अवस्थाले यी बैंकहरुले थप व्यवसाय विस्तार गर्नुपर्ने दबाब बढेको छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । हेक्का होस् ।

सक्षम, दक्ष र युवा टिमको नेतृत्व गरिरहेका एनआईसी एशिया बैंकका सीइओ रोशन कुमार न्यौपानेको दीर्घकालीन सोच र कोर बैंकिङ्गले यस बैंक प्रति लाखौ लाख ग्राहक जोडिएका छन् भन्दा फरक पर्दैन । सचेत भया ।

नेपाल राष्ट्र बैंक सत्ता र शक्तिको आँडमा कतिसम्म निरिह बन्छ भन्ने कुराको उदाहरण एनबी बैंक लिमिटेडको शेयर खरिद विक्रीको सम्झौता प्रस्ट पारेको छ भन्दा फरक पर्दैन । डिपुटी गर्भनर हुँदा कमाएको उच्च छवीलाई महाप्रसाद अधिकारीले गर्भनर भएपछि तिलाञ्जी दिएका छन् भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । पद ठूलो कुरा होइन आफ्नो काम र नीति निर्देशन ठूलो कुरा हो गर्भनर साब हेक्का होस् । अधिकारीले लिने कि नलिने अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माज्यू, तत्कालै यस विषयमा अर्थमन्त्रालयले गर्भनरलाई सोधपुछ गर्नु पर्दछ कि पर्दैन ? नेपाली कानूनले बैंक र वित्तिय संस्थालाई लुकाएर कारोबार गर्ने अधिकार दिएको देखिदैन । हेक्का होस् ।

चोरबाटोबाट शेयर बंगलादेशमै एनबी बैंकले विक्री गरेको देखिन्छ । तर, राष्ट्र बैंक बोल्दैन कारण के हो ? नीतिगत भष्ट्राचार नभएर यो के हो गर्भनर साब ? के कांग्रसीहरुको बैंकलाई सबै कुरा छुट दिने ? तपाईको योजना नै छ कि कसो ? तपाई केपी ओली नेतृत्वले गर्भनर बनाएको मान्छे हो । यो घाम जस्तै छलङ्ग छ । हेक्का होस् ।

नेपाल बंगलादेश बैंकले अर्बपति विनोद चौधरीको कम्पनीलाई बंगलादेशमै शेयर बेचेको फेला परेको छ गर्भनर साब । यी प्रमाणले त्यो कुरा पुष्टी गरेको छ गर्भनर साब न तपाईको राष्ट्र बैंकलाई जानकारी गराएको छ नत स्टक एक्सचेन्जलाई नत नेपाल धितोपत्र बोर्डलाई । यसले शेयर बजारमा कस्तो असर ग¥यो । यसको जिम्मा गर्भनर साब ? यी डकुमेन्टबाट प्रस्टै देखिन्छ ।
इन्टरनेशनल फाइनान्स इन्भेष्टमेन्ट एन्ड कमर्स बैंक लिमिटेड, आईएफआईसीले नेपाल बंगलादेश बैंकमा रहेको आफ्नो स्वामित्वको सेयर सम्भावित खरिदकर्तासँग हस्ताक्षर भईसकेको छ तर राष्ट्र बैंक बोल्दैन कारण के हो ?

आईएफआईसीले त्यहाँको स्कट एक्सचेन्जलाई नेपालमा रहेको नेपाल बंगालदेश बैंकमा रहेको आफ्नो स्वामित्वको सेयर बिक्रीको लागि सम्भावित खरिदकर्तासँग हस्ताक्षर भईसकेकोबारे जानकारी गराएको देखिन्छ । तर, नेपालको स्टक एक्सचेन्जलाई किन जानकारी दिएन । यो खोजीको विषय बनेको छ ।

आईएफआईसीले डिसेम्बर ३०, २०२१ अर्थात पुष १५, २०७८ मा हस्ताक्षर भईसकेको बारे त्यहाँको स्टक एक्सचेन्जलाई जानकारी गराएको हो । र आइएफआईसीले यो सूचना आफ्नो वेबसाइटमा प्राइस सेन्सेटिभ इन्फर्मेसन (मूल्य सम्वेदनशील सूचना) भनेर सेयरधनी लगानीकर्तालाई जानकारी दिएको देखिन्छ । गर्मनर साब हेक्का होस् ।

तर नेपाल बंगलादेश बैकले भने यस सम्बन्धमा सूचना नत नेपाल स्टक एक्सचेन्ज ’नेप्से’ मा जानकारी गराएको छ, नत धितोपत्र बोर्ड वा नेपाल राष्ट्र बैंकमा । यो कस्तो पावरफूल (डन) कांग्रेसी बैंक हो । गर्भनर के यसमा तपाईको समेत मिलोमतो छ भन्ने चर्चा छ । तत्कालै छानवीन होस् र एनबी बैंकलाई कारवाही होस् । नेपाल बंगलादेश बैंकले मात्रै नभई सेयर खरिदको लागि सम्झौता गरेको चौधरी ग्रुपले समेत यसबारे नेपालको सरोकारवाला नियमन निकायलाई कहीं कतै जानकारी गराएको छैन ।

यसले नेपालका कम्पनीहरु प्राइस सेन्सेटिभ इन्फर्मेसन अर्थात् मूल्य सम्वेदनशील सूचना सम्बन्धमा कति जिम्मेवार छन् भन्ने कुराको एउटा गतिलो उदाहरण देखाएको छ । गर्भनर साब ।

नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंक र हिमालयन बैंक बीच हुने भनिएको बिग मर्जरले हावा खाएको छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । करिब डेढ बर्ष अगाडीको वित्तीय अवस्थालाई आधार मानेर गरिएको मर्जर सम्झौताले हिमालयन बैंकका ३६ प्रतिशत सेयरधनीलाई ठुलो नोक्सानी हुने भन्दै मर्जर गर्नलाई असहमति जनाएका छन् ।

नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकले विवादास्पद मुद्दा परेको दिवाकर सम्पत्ती र एफपिओको करबाट पानी माथिको ओभानो हुनका लागि हिमालयन बैंकसंग गरेको मर्जरको प्रयास असम्भव नै भएको छ । नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकले करिब डेढ बर्ष अगाडीको वित्तीय अवस्थालाई आधार मानेर गरिएको डीडीए अनुसार हिमालयन बैंकका सेयरधनीलाई प्रति कित्ता २२ रुपैयाँ घाटा हुने भन्दै मर्जरमा जान असहमती जनाउदै नेपाल राष्ट्र बैंकलाई समेत लिखित जानकारी गराएका छन् ।

हबिब बैंकको समेत शेयर रहेको हिमालयन बैंकमा ३६ प्रतिशत सेयर स्वामित्व रहेको कर्मचारी संचय कोषले पनि अहिले मर्जरमा जाँदा प्रति कित्ता २२ रुपैयाँ घाटा हुने भन्दै पुन डीडीए गरी शेयर स्वाप रेसियो परिवर्तन गर्नुपर्ने माग बैंकको बोर्डमा राखेको छ ।
कर्मचारी संचय कोषले डेढ बर्ष अगाडी गरिएको सम्पत्ति दायित्व मूल्यांकन खारेज गरी फेरी सम्पत्ति दायित्व मूल्यांकन गर्न आग्रह गर्दै नेपाल राष्ट्र बैंकलाई बोधार्थ गरेर यहि पुष ३ गते बैंकको संचालक समितिमा पत्र पठाएको हो ।

कर्मचारी सञ्चय कोषको सञ्चालक समितिले स्वतन्त्र विज्ञ सम्मिलित कार्यदलको प्रतिवेदनले औंल्याएका विषय संचालक समिति तथा दुवै बैंकको मर्जर कमिटीमा पठाएको हो भने राष्ट्र बैंकमा समेत बोर्धाथ गरी जानकारी गराएको हो । इन्भेष्टमेण्ट बैंकले करिब साढे ३ अर्ब रुपैयाँ सेयर प्रिमियममा लाग्ने कर बुझाउनु पर्दा, दरबारमार्गको ४ रोपनी जग्गा फिर्ता गर्नुपर्दा जस्ता बिषयलाई समेटेर नयाँ सम्पती दायित्व मुल्यांकन गर्ने हो भने नयाँ स्वाप रेसियो १ः०.७८ को हाराहारीमा अर्थात हिमालयन बैंकको १०० रुपैयाँ हुँदा इन्भेष्टमेन्ट बैंकको ७८ रुपैयाँ हुने संचय कोषको दाबी छ ।

यी सबै व्योहोरा खुलाएर कोषले हिमालयन बैंक संचालक समितिलाई, दुवै बैंकको मर्जर कमिटिलाई र राष्ट्र बैंकलाई पुनः सम्पती दायित्व मुल्यांकन गर्नलाई आग्रह गर्दै पत्र लेखेको छ ।

तर कर्मचारी संचय कोषले लेखेको यस पत्रबारे नेपाल राष्ट्र बैंकले भने कुनै प्रतिकृया दिएको छैन । राष्ट्र बैंकले मर्जरको लागि दिएको अन्तिम समयको अवधि २०७८ मङ्सिर २४ गतेतिर सकिएपनि नत राष्ट्र बैंकले समय अवधि थप गरेको छ नत मर्जर प्रकृयालाई लिएर कुनै प्रतिकृया नै दिएको छ । यस कारण यस बीचमा मर्जरलाई लिएर हुने गतिबिधि बैध हुन्छन वा अबैध हुन्छन भन्ने कुरालाई समेत महत्त्वका साथ हेरिएको छ ।

हिमालयन बैंकको बिध्यमान संचालक समिति अर्थात अहिलेकै अवस्थामा मर्जरमा जानुपर्दछ भनेर दबाब दिईरहेका बहुमत संचालक सदस्यले भने जसरी पनि मर्जरमा जानुपर्ने अडान राखेका छन । तर नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंकसँग मर्जरमा जाने प्रस्ताव बिशेष प्रस्ताव भएकाले प्रस्ताव पारित हुनलाई र प्रस्तावले कानुनी मान्यता पाउनलाई कम्तिमा ७५ प्रतिशत सेयरधनीहरु सहमत हुनुपर्दछ ।