नेपालमा संचालित २७ वाणिजय बैंकहरुको खराब कर्जा यो वर्ष डरलाग्दो हुने संकेत बढेको छ भन्दा फरक पर्दैन । वाणिज्य बैंकहरुले ओभरड्राफ्ट कर्जाको साँवा तथा ब्याजको किस्ता असुली गरी असल कर्जा देखाउने बैंकहरुको प्रतिस्पर्धाले खराब कर्जा बढ्ने निश्चित छ भन्दा अब चाहि फरक पदैन ।

यसको एउटा पछिल्लो उदाहरण हो ग्रीन लाईन सेन्टर प्रा.लि. भन्दा फरक पर्दैन । ४ वटा वाणिज्य बैंकले १ वोतल रक्सीको ६ लाख रुपैयासम्म विक्री गर्ने यस सेन्टरलाई १ अर्ब भन्दा बढि कर्जा दिएको खुलेको छ । यस सेन्टरका प्रमोटर ओमप्रसाद अग्रवाल र सीइओ अभिषेक अग्रवाल दाजुभाइ भारत पुगेपछि ४ बैंकले ग्रीनलाईन सेन्टरमा सूचना टाँसेर कर्जा उठाउने कोषिश गर्दैछन् भन्दा फरक पर्दैन ।

यी अग्रवाल परिवारकै कर्जाले पनि बैंकहरुको खराब कर्जा बढ्ने उदाहरण मान्न सकिन्छ । भनिन्छ नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकले त विना धितो अग्रवाल परिवारलाई ३२ करोड दिएको फेला परेको छ । धितो लिएर एभरेष्ट बैंकले २२ करोड, ग्लोबल आइएमई बैंकले १८ करोड र मेगा बैंकले २५ करोड कर्जा दिएको राष्ट्र बैंक उच्च स्रोतको दाबी छ ।

अब यी कर्जा उठाउन यी बैंकहरुलाई फलामको चिउरा चपाउनु सरह हुने छ भन्दा फरक पर्दैन । यसबारेमा मेगा बैंक नेपाल लिमिटेडकी सीइओ अनुपमा खुञ्जेलीले पंक्तिकारलाई भनिन्ः– हाम्रो कर्जा उठ्ने पक्का पक्की छ । हामीले कलंककिो घर सहित जग्गा धितो राखी कर्जा दिएको थियौं । उनीले थपिन्ः– गोदाम सिल गरेका छौं त्यसबाट पनि केही पैसा उठ्ने छ । धितो लिलाम गरेपछि हाम्रो कर्जा उठ्ने छ नि यसमा मेगा बैंक नेपाल लिमिटेडले आत्तिनु पर्ने, तर्सिनु पर्ने, डराउनु पर्ने कुनै कारण छैन । धितो राम्रो भएकोले कर्जा उठ्ने निश्चित रहेको उनीले पंक्तिकारसंग बताइन् । एभरेष्ट बैंक, ग्लोबल आईएमई बैंकको पनि धितो राम्रो देखिन्छ तर निर्देशनकै भरमा विना धितो कर्जा दिएको पाण्डे परिवारको नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकको विना धितोको ३२ करोड कर्जा डुब्ने निश्चित देखिन्छ । नाफा कमाउने होडवाजीकै कारण अब बैंकहरुको खराब कर्जा बढ्ने देखिनछ । भन्दा फरक पर्दैन। गर्भनर साब हेक्का होस् ।

४ बैंकले दिएको कर्जा खराब कर्जामा परिणत नहोस् तर भए यसले बैकिङ्ग प्रणालीमा कस्तो प्रभाव पर्दछ । यसको हेक्का होस् । सचेत हुनु जरुरी देखिन्छ । तीन वटा ग्लोबल आईएमई बैंक, एभरेष्ट बैंक र मेगा बैंकको धितो छ । कर्जा केही उठ्ने पक्का पक्की जस्तै छ । तर, नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकको ३२ करोड अग्रवाल दाजुभाइलाई दिएको कर्जा उठाउनु फलामको चिउरा चपाउनु सहर छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । गर्भनर साब हेक्का होस् ।

नेपालको वाणिज्य बैंक नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकले कर्मचारी भर्नामा अहिले सम्म विज्ञापन निकालेको छैन भन्दा फरक पर्दैन । सबै कुराको छुट गर्भनर महाप्रसाद अधिकारीले विगत देखिनै यस बैंकलाई दिएका छन् भन्दा फरक पर्दैन । नेपाल इन्भेष्टमेण्ट बैंकमा व्यक्तिगत खाता खोल्दा चेक लिदा १० हजार धरौटी राख्नु पर्ने, कार्ड लिदा १ रुपैयामा हुने यो कस्तो बैकिङ्ग हो गर्भनर साब यो कुन कानुनमा कहाँ छ ?
अर्को अचम्मको कुरा के छ भने राम्रा धितो राखी कर्जा दिएको फेला परे जसरी पनि पाण्डे परिवारले सो धितो आफूले घुमाई फिराई हड्प्ने गरेको देखिन्छ । यसको पछिल्लो उदाहरण हो दिवाकरण चन्दको सम्पत्ती भन्दा फरक पर्दैन । सचेत भया ।