सुन्दा पनि डरलाग्ने काम एउटा स्थापित बीमा कम्पनीले गर्दछ भन्ने कुरा पत्याउन गाह्रो होला । तर, यो सत्य हो अर्बपति उद्योगपति विनोद चौधरीको ठूलो शेयर रहेको यूनाइटेड इन्स्योरेन्स (नेपाल) लिमिटेड कम्पनीले सर्वोच्च अदालतको फैसलालाई समेत बेवास्ता गरेको भेटिएको छ ।

कुरा हो पुरानो तर सर्वोच्च अदालतको फैसला भने केही दिन अगाडी मात्रै भएको हो । सर्बोच्च अदालतले घनुषामा रहेको एभरेष्ट पेपर मिल्समा तत्कालीन माओवादी जनयुद्धमा कुकर बम बिस्फोट गराएर गरिएको आगजनीको घटनाको बीमा दाबी भुक्तानी गर्न यूनाइटेड इन्स्योरेन्स (नेपाल) कम्पनीको नाममा आदेश दिएको खुलेको छ ।

तर, कम्पनीले सीइओ नभएको, तत्कालीन बीमा समितिले नदिन पत्राचार नै गरेको भन्दै एभरेष्ट पेपर मिल्सले पाउने दाबी भुक्तानी रकम ५ करोड दिन अटेर गरेको भेटिएको छ ।

सो ५ करोड तत्कालै एभरेष्ट पेपर मिल्सलाई बीमा रकम दिन सर्वोच्च अदालतका न्यायाधिस विश्म्भर प्रसाद श्रेष्ठ र हरि प्रसाद फुयाँलको संयुक्त इजालसले फैसला गरि आदेश नै दिए पनि अदालतको आदेश यूनाइटेड इन्स्योरेन्स (नेपाल) कम्पनलिे पालना नगरेपछि पीडित पक्षले कम्पनीनै घेराउ गर्ने योजना बनाएको पंक्तिकारसंग बताए ।
कथा हेरो के भएको थियो र कसरी बीमा गरिएको थियो त ?

करिब तीन वर्षदेखि चल्दै आएको सो मुद्दामा केही दिन अगाडी फैसला गर्दै सर्वोच्च अदालतले एभरेष्ट पेपर मिल्सको पक्षमा फैसला सुनाएको हो । सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि युनाईटेड इन्स्योरेन्सले दुई करोड भन्दा बढि क्षति बापतको भुक्तानी गर्नुपर्ने रकममा ब्याज जोडेर भुक्तानी गर्दा करिब पाँच करोड पुग्ने देखिन्छ ।

तर, युनाईटेड इन्स्योरेन्सले भने तत्काल भुक्तानी नदिने बरु सर्वोच्च अदालतमा पुनरावेदन गर्ने यूनाईटेड इन्स्योरेन्स (नेपाल) कम्पनीका का.मु सीइओ रमेश कुमार भट्टराईले आर्थिक बजार न्यूजडटकमसंग बताए । द्वन्दकालमा माओवादीबाट भएको क्षतिको भुक्तानीको लागि आतंकवाद सम्बन्धी बीमा पुल बनाएर सोही पुलमार्फत भुक्तानी गर्ने गरिएको बिगतमा देखिन्छ ।
यथार्थ के हो ?

एभरेष्ट पेपर मिल्सले युनाईटेड इन्स्योरेन्समा कागज उत्पादन गर्ने मेशिन र गोदाम समेतको बीमा गराएको थियो । २०६० साल भदौं ७ गते तत्कालिन विद्रोही माओवादीले एभरेष्ट पेपर मिल्ससँग चन्दा माग्दा दिएन । चन्दा नदिएपछि माओवादीले उक्त उद्योगमा प्रेसर कुकर बम विस्फोट गराए र आगजनी समेत गराए । सो उद्योगमा करिब ११ करोड रुपैयाँ क्षति पुगेको कम्पनीले दावी गर्यो । कम्पनीले मेशिन, गोदाम र तयारी मालबस्तुमा क्षति पुगेको भन्दै ११ करोडको दावी अघि सार्यो ।

तर, बीमा कम्पनीले खटाएको सर्भेयरले तयारी मालबस्तुको बीमा दावी भुक्तानी गर्न नमिल्ने भन्दै उक्त दावीलाई स्वीकार गरेन । सर्भेयरले कच्चा पदार्थ राख्ने गोदाममा तयारी मालबस्तु राख्नुको कारण माग्दै गोदाममा तयारी मालबस्तु राख्ने कार्य बीमा कम्पनीसँगको सम्झौता विपरित भएको भन्दै लिखित प्रतिवेदन दिँदै तयारी मालबस्तुमा पुगेको क्षति बाहेकको मात्रै भुक्तानी गर्न सिफारिस गर्यो । युनाईटेड इन्स्योरेन्सले सोही प्रतिवेदन आतंकवाद बीमा पुलमा पठायो । बीमा पुलले चार करोड ५० लाख मात्रै भुक्तानी गर्यो ।

तर, एभरेष्ट पेपर मिल्सले उक्त दावी भुक्तानीलाई अन्याय भन्दै बीमा समितिमा उजुरी गर्यो । बीमा समिलिको इजलासले सर्भेयरको प्रतिवेदनलाई जायज ठहर गर्दै दावी भुक्तानी तिर्नु नपर्ने ठहर गर्यो । त्यसपछि कम्पनी पुनरावेदन अदालतमा पाटनको शरणमा पर्यो ।

पुनरावेदन पाटनमा मुद्दा चल्दै गर्दा तत्कालिन युनाईटेड इन्स्योरेन्सका उच्च अधिकारी र एभरेष्ट पेपर मिल्सका सञ्चालकका बीचमा छलफल भई बीमा दावी भुक्तानी बापत दुई करोड रुपैयाँ तिर्नुपर्ने निर्णय गरी माईन्यूट तयार पारियो । सो माईन्यूटमा केहीले हस्ताक्षर गरे, केहीले गरेनन् ।

सो माईन्यूट प्रमाणको रुपमा पुनरावेदन अदालत पाटनमा पेश गरियो । सोही बुँदामा टेकेर पुनरावेदन अदालत पाटनले एभरेष्ट पेपरमिल्स्को पक्षमा फैसला गर्यो । सो फैसलाको विरुद्धमा युनाईटेड इन्स्योरेन्स (नेपाल) कम्पनी लिमिटेड आफैले करिब तीन वर्ष पहिले सर्वोच्च अदालतमा पुनरावेदन गरेको थियो ।

सोही मुद्दामाथि फैसला गर्दै सर्वोच्च अदालतले अघिल्लो अदालत पुनरावेदन अदालत पाटनले गरेको फैसला सदर हुने ठहर गरेको देखिन्छ ।

जे भएपनि सर्वोच्च अदालतको आदेश यूनाइटेड इन्स्योरेन्सले मान्ने पर्दछ । कानुनी राज्य भन्दा माथ िकोही हुन सक्दैन बीमा समितिका अध्यक्ष चिरनजीवी चापागाईज्यू । सचेत भया ।

अन्य क्षेत्र ठप्प हुँदा सबै लगानीकर्ता सेयर बजारतिर केन्द्रति हुँद कारोबार रकम दिनदिनै बढेको छ।

बुधबार पनि सेयर बजार २१.१० अंक बढेर बन्द भएको छ। १ हजार ४ सय ४५ विन्दुबाट कारोबार सुचारु भएदेखि बढेको सुचक अन्त्यसम्म बढेर १ हजार ४ सय ६२ अङ्कसम्म पुगेको छ।

पहिलो घण्टामै ५५ करोड २ लाख बढीको सेयर कारोबार भएको थियो । दोस्रो घण्टामा १ अर्व १४ करोडको कारोबार भएको थियो। त्यसैगरी, तेस्रो घण्टामा १ अर्व ८६ करोडको कारोबार भइसकेको थियो भने चौथो घण्टा तथा बन्द हुँदा २ अर्व ६५ करोड ६१ लाखको सेयर कारोबार भएको छ।

पछिल्लो एक घण्टामा ८० करोड रकमको सेयर कारोबार रकम भएको छ।

कारोबार भएको तीन घण्टासम्म बैंकका सेयरभन्दा बीमा र लघुवित्तका सेयरमा लगानीकर्ता बढी आकर्षित थिए। तर अन्तिम एक घण्टामा लगानीकर्ता बैंकका सेयरतर्फ लागेपछि सुचक बढेर १ हजार ४ सय ७१ विन्दुसम्म पुगेको थियो। कारोबार रकम पनि त्यही अवभीमा बढी भएको हो।

कोरोना भाइरसले गर्दा लगानी गर्ने क्षेत्र नभएकाले ठुला ठुला व्यापारीदेखि सामान्य लगानीकर्ता पनि सेयर बजारमा पसेकाले सुचक र कारोबार रकम बढ्दै गएको एक लगानीकर्ताले बताएका छन्।

बैंकहरुले पनि अन्य क्षेत्रको लागि कर्जा दिन नपाएकाले सेयर कर्जा सजिलै दिएका छन्। व्याजदर पनि सस्तो रहेको छ। लगानी गर्ने एउटा मात्र क्षेत्र अहिले सेयर बजार मात्र हो जसले सबैको चासो यही भएकाले बजार बढ्दै गएको हो।

बुधवारको कारोबारमा ११६ कम्पनीको सेयर मुल्य बढेको छ भने ३४ कम्पनीको घटेको छ। १६ कम्पनीको स्थिर रहेको छ। सबैभन्दा बढी नेपाल पुनर्बीमा कम्पनीको ३४ करोड ९२ लाखको सेयर कारोबार भएको छ।

तिनाउ मिसन डेभलमेन्ट बैंकको प्रस्तावित हकप्रद पनि अस्वीकृत भएको छ । बैंकले ३:१ को अनुपातमा हकप्रद निष्काशन गर्ने प्रस्ताव गरेकोमा नेपाल राष्ट्र बैंकले हकप्रद  अस्वीकृत गरेको हो ।

बैंकको १३ औ साधारणसभाले १२ प्रतिशत लाभांश र ३:१ को अनुपातमा हकप्रद निष्काशन प्रस्ताव पारित गरेको थियो । राष्ट्र बैंकले हकप्रद अस्वीकृत गरेसंगे बैंकको जाई पुँजी र चुक्ता पुँजी १ अर्ब ८१ करोड ३१ लाख काम भएको छ । बैंकले लाभांश र हकप्रद गरी चुक्ता पुँजी र जारि पुँजी  २ अर्ब ४१ करोड ७५ लाख कायम गर्नको प्रबन्धपत्रमा संशोधन गर्न स्वीकृति माग गरेको थियो ।

राष्ट्र बैंकले यस अघि शाइन रेसुङ्गा डेभलपमेन्टको हकप्रद पनि अस्वीकृत गरेको थियो ।

नेपाल इन्स्योरेन्स कम्पनीमा नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृत तथा नायव महा -प्रबन्धक नियुक्त भएका छन् । कम्पनीको संचालक समितिको आज बसेको बैंठकको निर्णयअनुसार रिक्त रहेको नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृतमा ईश्वर पोखरेल तथा नायव महा प्रबन्धकमा निरज बस्नेत नियुक्त भएका हुन् ।

कम्पनीले साउन १२ र २२ गते प्रकाशित १५ दिने सुचना बमोजिम दरखास्त गर्न आएका उम्मेदवारहरुमध्ये आवश्यक योग्यता तथा कार्यअनुभवको आधारमा योग्य भई छनोट भएका उम्मेदवारहरुको यही भदौ ७ र ८ गते लिइएको व्यवसायिक कार्य योजना प्रस्तुती तथा अन्तवार्ताामा उच्चतम अंक प्राप्त गरी रिक्त रहेको उक्त दुई पदमा पोखरेल तथा बस्नेतलाई नियक्त गरेको कम्पनीले जनाएको छ ।