IFC (इन्टरनेशनल फाइनान्स कर्पोरेशन)ले कालो सुचीमा राखेसंगै पाकिस्तानको हबिब बैंकले अमेरिका लगायत विश्वका विभिन्न देशमा भएको शेयर स्वामित्व विक्री गरिरहेको छ । पाकिस्तानको हबिब बैंकले नेपालको हिमालयन बैंकमा रहेको आफ्नो ३ करोड (१२.९३) प्रतिशत प्रमोटर शेयर विक्री गर्ने सम्झौता नै गरेको भएपनि राष्ट्र बैंकले अझै निर्णय दिएको छैन भन्दा फरक पर्दैन । समस्या परेपछि आफ्नो शेयर बेच्ने अधिकार सबैलाई छ । चाहे नेपाली होस् वा विदेशी होस् । विक्री गर्न कुनै कानूनले रोक्दैन तर, “नेपालको कानून दैवले जानुन” जस्तै भएको छ भन्दा अब चाहि फरक पर्दैन । IFC ले कालो सूचीमा राखेपछि कर्जा तिर्न नेपालको हिमालयन बैंकको शेयर प्रचलित कानून बमोजिम राज्यलाई कर तिरेर नेपाली लगानीकर्तालाई नै बेच्ने सम्झौता पाकिस्तान हबिब बैंकले गत २०२३ अगस्ट ४ मै गरेको भेटिएको छ । तर, राष्ट्र बैंक किन सहमती दिँदैन यो चाँहि खोजीकै विषय बनेको छ । कहाँ छ अर्थमन्त्रालय ?
पाकिस्तानको हबिब बैंकले नेपालको हिमालयन बैंकमा रहेको ३ करोड (१२.९३) प्रतिशत प्रमोटर शेयर नेपालकै उद्योगी व्यवसायीहरुले सञ्चालनमा ल्याएको हिमालयन रि इन्स्योरेन्स लिमिटेडलाई विक्री गर्ने सम्झौता गत अगस्ट ४ २०२३ मै गरेको देखिन्छ । तर, राष्ट्र बैंकले अझै स्वीकृत दिएको देखिदैन । कारण के हो ? गभर्नर महाप्रसाद अधिकारी ज्यू? के पाकिस्तानको हबिब बैंकले एनसेल (NCELL) जस्तै विदेशी लगानीकर्तालाई राज्यलाई कर छली गरि बेच्ने हो ? यसको उत्तर गर्भनर अधिकारीले अब दिनै पर्दछ । नेपाली लगानीकर्तालाई राज्यलाई तिर्ने कर तिरेर बेच्न नदिनु भनेको गभर्नर अधिकारीलाई पनि भाग लगाउनु पर्ने हो कि कसो अर्थमन्त्रीज्यू ?
निरिह गरिब जनताले किन्ने हैसियत हुँदैन । हिमालयन रि इन्स्योरेनसले पाकिस्तानको हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर किन्ने प्रस्ताव हिमालयन बैंकका सीइओ अशोक राणाले मंसिर १४ गते २०८० मा राष्ट्र बैंकलाई पत्राचार गरेको पत्र आर्थिक बजार न्यूजडटकमसंग सुरक्षित छ । तर, गभर्नर अधिकारी विदेशी लगानीकर्ता नै बेच्न हबिब बैंकलाई किन दबाब दिइरहेका छन् । यो चाहि अब खोजीकै विषय बनेको छ । गभर्नर साब नेपालको कुन कानूनले पाकिस्तानको हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर नेपाली लगानीकर्तालाई बेच्न दिँदैन ।
यति ठूलो शेयर नेपालकै ठूला घराना र व्यापारीहरुले किन्ने हो । निरिह गरिब जनताले किन्ने हैसियत हुँदैन । हिमालयन रि इन्स्योरेनसले पाकिस्तानको हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर किन्ने प्रस्ताव हिमालयन बैंकका सीइओ अशोक राणाले मंसिर १४ गते २०८० मा राष्ट्र बैंकलाई पत्राचार गरेको पत्र आर्थिक बजार न्यूजडटकमसंग सुरक्षित छ । तर, गभर्नर अधिकारी विदेशी लगानीकर्ता नै बेच्न हबिब बैंकलाई किन दबाब दिइरहेका छन् । यो चाहि अब खोजीकै विषय बनेको छ । गभर्नर साब नेपालको कुन कानूनले पाकिस्तानको हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर नेपाली लगानीकर्तालाई बेच्न दिँदैन । यसको उत्तर तपाईले दिनुपर्दछ कि पर्दैन ? गभर्नर साब IFC ले कालो सूचीमा राखेपछि शेयर स्वामित्व झिक्न बाध्य भएको पाकिस्तानको हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर हिमालयन बैंकले विक्री गर्न किन पाउँदैन । प्रमोटरले चाहेपछि विक्री गर्ने अधिकार हबिब बैंकलाई छ । त्यसकुराको हेक्का राख्नु जरुरी देखिन्छ । गभर्नर साब सत्ता सधैं तपाईको हातमा हुँदैन । अर्को गभर्नर पनि आउने दिन आउँदै छन् । कानून सम्वत् आफ्नो सम्पत्ती बेच्ने अधिकार तपाई हामी सबैलाई छ । त्यो दिनै पर्दछ । नत्र कारण के हो प्रस्ट भाषामा सार्वजनिक हुनु जरुरी छ कि कसो ?
के हबिब बैंकले विदेशी लगानीकर्तालाई कर छलेर प्रमोटर शेयर बेच भनेको हो ? राष्ट्र बैंकले गभर्नर साब हेक्का होस् । नेपालकै लगानीकर्ताहरुले किन्दा राज्यको कर छली हुँदैन । फाइदाको कर राज्यले पाउने हो अनि किन सहमती राष्ट्र बैंकले दिँदैन । यो चलखेल नभए के हो गभर्नर साब ?
हामीलाई प्राप्त पत्र अनुसार पाकिस्तानको हबिब बैंकले नेपालको हिमालयन बैंकमा भएको ३ करोड बराबरको प्रमोटर शेयर नेपालकै घरघराना देखि नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघका पूर्व अध्यक्ष समेतको लगानी भएको हिमालयन रि इन्स्योरेन्स लिमिटेडले किन किन्न पाउदैन कारण के हो ? उ अयोग्य हो वा राज्यलाई कर तिरेको छैन वा अन्य कुनै कारण छ । के हबिब बैंकले विदेशी लगानीकर्तालाई कर छलेर प्रमोटर शेयर बेच भनेको हो ? राष्ट्र बैंकले गभर्नर साब हेक्का होस् । नेपालकै लगानीकर्ताहरुले किन्दा राज्यको कर छली हुँदैन । फाइदाको कर राज्यले पाउने हो अनि किन सहमती राष्ट्र बैंकले दिँदैन । यो चलखेल नभए के हो गभर्नर साब ? भनिन्छ हबिब बैंकको प्रमोटर शेयर हिमालयन रि इन्स्योरेन्स लिमिटेडलाई बेच्न हिमालयन बैंकले सहमती गरेर पत्र २०८० मंसिर १४ गते नै राष्ट्र बैंक पुगेको छ । तर, किन निर्णय गरिदैन के राष्ट्र बैंकका गभर्नर, डिपुटी गभर्नरद्वय र संचालकहरुलाई पनि दान दक्षिणा गर्नु पर्ने हो आफ्नो सम्पत्ती बेच्दा गभर्नर साब हेक्का होस् । सचेत भया ।
